Szanowni Państwo,
zastanawiam się, czy podpunkt b) reguły [180] WSO odnosi się także do przymiotników, tj. do takich przykładów jak szczęśliwy nie szczęśliwy, pracować musiał. Słyszałem, że wyrażenie typu pogodna nie pogoda… uznaje się za skróconą wersję przeciwstawienia pogoda albo nie pogoda i stąd taka pisownia. Skoro tak, to chyba tak samo jest w przypadku przymiotników i zapis powinien wyglądać tak, jak napisałem, prawda?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Proszę o ocenę sformułowań „Jestem szczęśliwy z wyniku”, „Szczęśliwy ze współpracy…”, „Szczęśliwy ze znajomości z panem…”, „Szczęśliwy z sukcesu…”, „Szczęśliwy z pierwszego miejsca…” itp. W moim odczuciu w przypadku przymiotnika szczęśliwy brakuje tu czegoś pomiędzy z a przyczyną. Wydaje mi się, że o ile dumnym albo zadowolonym można być bezpośrednio z czegoś, o tyle szczęśliwy wymaga jakiegoś elementu – z powodu albo z racji – i dopiero mówimy o tym czymś. Czy rzeczywiście?

Dzień dobry!

Dlaczego życzymy  Szczęśliwego Nowego Roku pisząc wszystkie wyrazy dużą literą zamiast małą (Szczęśliwego nowego roku)? Przecież mamy na myśli cały nowy rok, a nie jeden dzień (Nowy Rok / 1 stycznia).

Czy zdanie: „Uświadomiła jej, że można żyć z kalectwem i być szczęśliwym” jest poprawne? A może powinno ono brzmieć: „Uświadomiła jej, że można żyć z kalectwem i być szczęśliwym człowiekiem”?

Dzień dobry,
proszę o informację, czy w zdaniach typu:
Odpowiedział, zadowolony.
Westchnął, szczęśliwy.
należy postawić przecinki.
Pozdrawiam!

Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.

Gdzie można znaleźć nagranie audio brzmienia starodawnej polszczyzny, tj. rekonstrukcji aktorskiej sposobu, w jakim dawniej potocznie mówiono?

Dzień dobry.

W zawiązku z podróżami świątecznymi zawitałem po raz pierwszy do rodziny na Podhale i uderzyła mnie jedna rzecz. Mianowicie, bardzo dużo osób tutaj samogłoskę [e] wymawia jak [y]. Dla przykładu, ser -> [syr], mleko -> [mlyko], nie -> [niy]. Moje pytanie brzmi skąd taka tendencja?

Z góry dziękuję za odpowiedź i życzę szczęśliwego nowego roku!

Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]

Jestem w grupie, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Chyba nie mogę powiedzieć: „żaden z nas”, bo kobiety się obrażą. Nie mogę też powiedzieć: „żadna z nas”, bo mężczyźni się obrażą. Jak to powiedzieć?

Ktoś mi podsunął, że „żadne z nas”.

Ale żadne jest przecież w rodzaju nijakim, czy na pewno w polskim mieszana grupa przechodzi w rodzaj nijaki? Mógłbym powiedzieć: „żadne z dzieci”, ale to dlatego, że "dziecko" jest rodzaju nijakiego, tymczasem przy „żadne z nas” chyba ani kobieta, ani mężczyzna nie utożsamiliby się z rodzajem nijakim.